Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Gruas
Cytisus scoparius
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Genèst.
Nom en français : Genêt à balais.
Descripcioun :Aquéu genèst, proun coumun en Éuroupo e en Franço, se vèi gaire au nostre, aleva en auto Prouvènço ounte pòu èstre aboundant. I'agrado li relarg sènso cauquié, pamens se vèi quàsi pas en Prouvènço séusouso ounte èi remplaça pèr l'argèiras, Cytisus spinosus. Lou gruas ié sèmblo, pamens à ges d'espino e si tijo an soulamen 5 costo. Li dòusso, un cop maduro, soun negrasso e peludo.
Usanço :Lou gruas, dins li relarg ounte trachis, servié à faire d'escoubo. Se manjo pas que caup d'alcalouïde dangerous. Li flour soun diuretico e, richo en flavounouïde, soun bono pèr la circulacioun dóu sang. La spartehino caupudo dins li ramo a d'ùni prouprieta cardiaco e abourtivo.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cytisus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Champino
- Ermas
- Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Cytisus scoparius (L.) Link , 1822
(= Sarothamnus scoparius (L.) Wimm. ex W.D.J.Koch )